İzmir Körfezi’ne “nefes” aldıracak 14 maddelik eylem planı açıklandı
İzmir Körfezi Bilim Kurulu, yaşanan toplu balık ölümleri ve tedirgin eden kirlilikle ilgili 14 maddelik eylem planını düzenlenen basın açıklamasıyla duyurdu. Eylem planında, ‘Büyükşehir Belediyesi tesisin 4. fazını hizmete alacak. Tesisteki Sürekli Atıksu İzleme Sistemleri’ni (SAİS) aktif hale getirecek’, ‘İzmir Büyükşehir Belediyesi, İç Körfez’e akan derelerde temizlik yapacak’ ve ‘İZSU “Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmeliği”, karbon, azot ve fosfor parametrelerini de içerecek şekilde Bakanlık koordinesinde Büyükşehir Belediyesi tarafından revize edilecek’ gibi maddeler dikkat çekti.
İzmir Körfezi’nde son aylarda yaşanan toplu balık ölümleri ve kirlilik sonrası Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Bakan Murat Kurum’un da talimatıyla İzmir Körfezi Bilim Kurulu’nu oluşturmuştu. 35 akademisyenin bir araya geldiği bilim kurulu, toplantılar ve körfezdeki denetimlerin ardından İzmir Körfezi Acil ve Kısa Vadeli Eylem Planını hazırladı. Kirliliğe bağlı oksijen yetersizliği nedeniyle canlı ekosisteminin durma noktasına geldiği Körfez’e nefes aldıracak acil 14 maddelik eylem planı, İzmir İktisat Kongresi binasından düzenlenen basın toplantısıyla duyuruldu. Ege Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Necdet Budak ve Dokuz Eylül Üniversitesinden Prof. Dr. Azize Ayol, 14 maddelik eylem planını açıkladı. Prof. Dr. Budak, maddeleri şu şekilde sıraladı:
“1- İzmir Büyükşehir Belediyesi, Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi’ni mevzuata ve tekniğe uygun işletecek. Büyükşehir Belediyesi tesisin 4. fazını hizmete alacak. Tesisteki Sürekli Atıksu İzleme Sistemleri’ni (SAİS) aktif hale getirecek. By-Pass hattını kapatıp taşkın savağına (kapasite fazlası suyun deşarj edileceği alana) dönüştürecek. Taşkın savağını da SAİS ile izleyecek.
2- İzmir Büyükşehir Belediyesi, İç Körfez’e akan derelerde temizlik yapacak.
3- İzmir Körfezi’nde, tüm atık su ve yağmur suyu hatlarına yapılan bağlantılar Büyükşehir Belediyesi tarafından kontrol altına alınacak. Karasal ve gemi kaynaklı tüm deşarjlar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından izlenecek ve denetimler sıkılaştırılacak.
4- Büyükşehir Belediyesi, Körfez’deki ana kuşaklama kanalı ve kollektörler başta olmak üzere tüm atık su hatlarında ve terfilerde temizlik, bakım onarım gibi iyileştirmeleri yapacak.
5- İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) “Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmeliği”, karbon, azot ve fosfor parametrelerini de içerecek şekilde Bakanlık koordinesinde Büyükşehir Belediyesi tarafından revize edilecek.
6-Bakanlık, Körfez’deki kirliliğin izlenmesi amacıyla “Bulut Temelli Bilgi Paylaşım Sistemi”ni oluşturacak.
7-“Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı” kapsamında İzmir Körfezi izleme ağı yine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından genişletilecek.”
Prof. Dr. Budak, kısa vadeli eylem planını ise şu şekilde aktardı:
“8-İzmir Büyükşehir Belediyesi ve ilgili kurumlar Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi’nin deşarj yerinin İç Körfez’e en az etkisi olacak şekilde Bilim Kurulu görüşleri doğrultusunda Büyükşehir Belediyesi ve Bakanlık koordinesiyle yeniden değerlendirilecek.
9-İç Körfez’e ulaşan derelerin rüsubat (tortu) ve sediment kontrolünün sağlanması amacıyla seki-eşik, tersip bendi ve bunun gibi sistemlerin değerlendirilerek uygun olanlar İzmir Büyükşehir Belediyesi ve DSİ Genel Müdürlüğü’nce hayata geçirilecek.
10-Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, “Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı” kapsamında erken uyarı sistemlerinin Körfez için kullanılabilirliğini araştıracak.
11- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Körfezi’nde dip çamuru temizliği yapılması durumunda ortaya çıkarılacak tarama malzemesinin çevresel yönetiminin değerlendirilmesini belirleyecek.
12- Tarım ve Orman Bakanlığı, Körfez’de deniz suyunu filtreleyebilecek deniz canlılarına yönelik yeni düzenlemeler yapacak.
13- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Körfez’in ekosisteminin daha iyi anlaşılmasına yönelik araştırma ve izleme çalışmalarını başlatacak.
14- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Bilim Kurulu, kirlilikle biyolojik mücadelede dereler ve denizin oksijenini artırmak için dünyada kabul görmüş örneklerin uygulanabilirliğini değerlendirecek.
15- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinesinde kamu kurum ve kuruluşları üniversite ve STK’lar, İzmir Körfezi’nin korunması, su verimliliği, deniz çöpleri vb. konularda farkındalığın artırılması amacıyla sürekli eğitim programları yürütecek.”
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Fatma Varank da açıklanan eylem planının hayırlı olmasını diledi.