Ayrımcılığın 145 bin TL cezası var
İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Hukuk Fakültesi 2024-2025 Öğretim Yılı Açılış Dersi’ne konuk olan Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) Başkanı Prof. Dr. Muharrem Kılıç, insan hakları ihlalleri ve ayrımcılığa yönelik yaptırımlar hakkında önemli bilgiler verdi. Prof. Dr. Kılıç, bireylere cinsiyet, medeni hal ve dini inanç gibi konularda ayrımcılık yaptığı ispatlanan kişi ve kurumlara 145 bin TL idari para cezası uygulayabildiklerini söyledi.
İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Konferans Salonu’nda düzenlenen açılış dersine Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevilay Uzunallı, Kamu Hukuku Bölüm Başkanı Prof. Dr. Veli Özer Özbek, akademisyenler ve çok sayıda öğrenci katıldı. TİHEK Başkanı Prof. Dr. Muharrem Kılıç, ‘İnsan Haklarının Kurumsallaşması: Ulusal İnsan Hakları Kurumları’ adlı sunumuyla gençlerle buluşarak bilgi ve tecrübelerini paylaştı.
Örneklerle anlatıldı
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun (TİHEK) çalışmalarını anlatan Prof. Dr. Kılıç, ayrımcılık temelli insan hakları ihlallerinin sonlandırılması ve bu konuda bir standardın oluşması için çalıştıklarını ifade etti. Kurum olarak ayrımcılık konusunda bireysel başvuru alabildiklerine vurgu yapan Prof. Dr. Kılıç, “Kanunda 15 temel öngörülmüş. Ayrımcı bir muameleyle karşılaştığınızda kurumumuza başvurabiliyorsunuz. Örneğin; üniversiteyi kazandınız, geldiniz ve Balçova’da ev kiralayacaksınız. Ev sahibi, öğrencisiniz ya da bekarsınız diye evi size kiralamadı. Mülkiyet hakkı temel hak, evet istediğine kiralayabilir fakat bu noktada özel kanunla sınırlayıcı bir durum var. Bu durum, kanunumuzda medeni hal temeli olarak geçiyor, bireye medeni halden ötürü bir ayrımcılık yapılamaz. Bu bir ihlale giriyor” diye konuştu.
“Yazışmalar delil olabilir”
Bireylere cinsiyet, etnik köken, dini inanç ve medeni hal gibi konularda ayrımcılık yapmanın kanunen yasak olduğunu belirten ve bu ihlallere sosyal medya yazışmalarının bile delil oluşturulabileceği bilgisini veren Prof. Dr. Kılıç, “Diyelim ki, bir balık restoranına gittiniz. Karşınızdaki kişi baktı ve ‘Senin buraya paran yetmez’ dedi. Servet temelinde ayrımcılık başvurunuzu yaptığınız ve delil başlangıcı karinelerle desteklediğiniz zaman ispat etmiş oluyorsunuz. Whatsapp yazışmaları da ispat oluşturan delillerdir. Bu delil, bizim için yeterli oluyor. Yine etnik kökeninizle, dini inancınızla, cinsiyetinizle ilgili ayrımcılıklar da kanunen yasak. Kadınlara, cinsiyetleri nedeniyle iş verilmemesi sonucu ihlalin oluştuğu durumlar meydana gelebiliyor. Yine başvurulması ve ispatlanması halinde, bu ihlalleri gerçekleştiren kurumlara da yaptırım uyguluyoruz” diye konuştu.
“Sayılı ülkelerden biriyiz”
TİHEK’in maddi yaptırım yetkisi olduğunu belirten Prof. Dr. Kılıç, “Bizim kurumumuzu özellikli, ayrıcalıklı kılan ve ayrıştıran nokta; ihlal gerçekleştiren kurumlara yaptırım olarak idari para cezası uygulayabilmemiz. Bu senenin değerleme oranına göre bu rakam 145 bin TL. Her sene cezanın miktarı değişiyor. Maddi yaptırım uygulaması, dünyada sadece birkaç ülkede var. Biz de bunlardan biriyiz” ifadelerini kullandı. İEÜ Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevilay Uzunallı, açılış dersinin onur konuğu olan Prof. Dr. Kılıç’a teşekkür ederek çiçek ve plaket takdim etti. Prof. Dr. Uzunallı, fakülte olarak hukuk alanında saygın ve yetkin isimleri gençlerle buluşturmayı sürdüreceklerini ifade etti.